Οι Κρήτες στη μάχη της Δοϊράνης

Οι μαχητές από την Κρήτη που σκοτώθηκαν και οι τραυματίες



Στις 5 Σεπτεμβρίου 1918, ση διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου διεξάγεται η Μάχη της Δοϊράνης, μια μάχη σκληρή ανάμεσα στα Βουλγαρικά στρατεύματα και αυτά της Κρητικής Μεραρχίας με διοικητή τον υποστράτηγο Σπηλιάδη Παναγιώτη.

Την Κρητική Μεραρχία την αποτελούσαν το 8ο και 9ο Σύνταγμα Κρητών, το 29ο Σύνταγμα Πεζικού, τις Κ1 και Κ2 Μοίρες Ορειβατικού πυροβολικού, με δύο πυροβολαρχίες η κάθε μια.

Ώρα 03.00 της 5 Σεπτεμβρίου 1918, τα Συντάγματα της Μεραρχίας Κρήτης που είχαν οριστεί για την επίθεση, εξορμούν με απόλυτη σιγή προς τη προκεχωρημένην γραμμή του εχθρού, χωρίς καμιά προπαρασκευή πυροβολικού.Το 29ο Σύνταγμα Πεζικού που έκανε την επίθεση από την δεξιά πλευρά προχωρούσε σε έδαφος ομαλό, γεμάτο από θάμνους όμως και με κάλυψη από μικρά δάση, αδιάβατα σε μερικά σημεία. Ώρα 05.30 το Σύνταγμα, κάτω από τα πρώτα πυρά του εχθρού, ανοίγει με ειδικά ψαλίδια περάσματα στα εχθρικά συρματοπλέγματα. Ο εχθρός μετά από σύντομη και ασθενή αντίσταση υποχωρεί προς την πρώτη του γραμμή.Το 9ο Σύνταγμα Κρητών που έκανε την επίθεση από την αριστερή πλευρά, αφού προχώρησε γρήγορα, έφθασε στις 04.45 μπροστά στα συρματοπλέγματα της προκεχωρημένης εχθρικής γραμμής. Αφού ανοίχτηκαν αμέσως με ψαλίδια περάσματα στα συρματοπλέγματα, το Σύνταγμα όρμησε εναντίον των θέσεων του εχθρού, δεχόμενο ήδη τα πρώτα πυρά του εχθρού. Τα δυο τάγματα της πρώτης γραμμής αφού εξουδετέρωσαν την αντίσταση του εχθρού, κατέλαβαν την προκεχωρημένη του γραμμή και εξακολούθησαν την προέλασή τους μέχρι την γραμμή Λόγκ Γουντ – Γκεβεσεκλή ( Ρεματιά ), στην οποία έφτασαν στις 07.00. Στην γραμμή αυτή το Σύνταγμα σταμάτησε για να ανασυνταχτεί, περιμένοντας να ανοιχτούν ρήγματα στα εχθρικά συρματοπλέγματα από τα πυρά του πυροβολικού, για να επιτεθεί κατά της πρώτης εχθρικής γραμμής. Στις 14.45 έγινε ένα άτυχο περιστατικό, το οποίο υπήρξε η κύρια αιτία της αποτυχίας της δεύτερης επίθεσης. Οι οβίδες του εχθρικού πυροβολικού προκάλεσαν φωτιά στα ψηλά και ξερά χόρτα, μπροστά από τις κατεχόμενες θέσεις από τα τμήματα του 9ου Συντάγματος. Η φωτιά βοηθούμενη από τον δυνατό άνεμο που φυσούσε εξαπλώθηκε γρήγορα, και κύκλωσε απειλητικά δύο από τους λόχους του 9ου Τάγματος, στους οποίους πολλοί άνδρες έπαθαν εγκαύματα. Οι λόχοι αυτοί, που από το πρωί ήδη είχαν δοκιμαστεί σκληρά από τα σφοδρά εχθρικά πυρά, υποχώρησαν με σχετική αταξία, προς τη χαράδρα Γκεβεσεκλή Ντερέ. Η κίνηση αυτή εκλόνισε την παράταξη του Συντάγματος και δεν μπόρεσε το Σύνταγμα να πάρει μέρος στην δεύτερη επίθεση.Οι απώλειες της Μεραρχίας ήταν 144 νεκροί απο τους οποίους 11 αξιωματικοί και 573 τραυματίες απ τους οποίους 33 αξιωματικοί.*

Οι Κρήτες που σκοτώνονται σ αυτήν την επίθεση την συγκεκριμένη ημέρα είναι : ο Λοχαγός Λαμπράκης Μανόλης από το χωριό Αμαριανό, ο στρατιώτης Λιανάκης Μανόλης από το χωριό Γεράκι και ο στρατιώτης Μπιτζαράκης Μανόλης από το χωριό Μπιτζαριανώ.

Οι Κρήτες που τραυματίζονται στις 5 Σεπτεμβρίου 1918, είναι :ο Οικονομάκης Νικόλαος από το χωριό Αποστόλοι, ο Πολεμαρχάκης Νικόλαος και ο Μαραυγάκης Αθανάσιος από το χωριό Καστέλλι, ο Χαλκιαδάκης Γεώργιος από το Καστέλλι, ο Μπετεινάκης Αντώνιος από τις Αρχάνες στον δεξιό μηρό με διαμπερές τραύμα που δεν του επέτρεπε να κινηθεί. Βρέθηκε κοντά του ο Καστελλιανός στρατιώτης Πολεμαρχάκης Νικόλαος και τον έσωσε. Την στιγμή μάλιστα της διάσωσής του ο Νικόλαος Πολεμαρχάκης χτυπήθηκε από σφαίρα ψηλά στο αριστερό του χέρι και τραυματίστηκε.

Η μάχη της Δοϊράνης μπορεί να μη στέφθηκε με επιτυχία βοήθησε όμως τις γενικότερες επιχειρήσεις που οδήγησαν στις 17 Σεπτεμβρίου στη συνθηκολόγηση της Βουλγαρίας.

Πηγές :

*αποσπάσματα από το βιβλίο, «Ο Ελληνικός Στρατός κατά τον πρώτον Παγκόσμιον Πόλεμο 1914 – 1918», έκδοση ΔΙΣ, Αθήνα 1961

*Εφημερίδα Πατρίς, 22/4/2004 (Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος - Ιστορικές σελίδες από τα χωριά του Δήμου Καστελίου ).

cretalive.gr