Το οικονομικό πρόβλημα των Δήμων του Σταύρου Βουρβαχάκη

02.04.2014



Με την εφαρμογή του σχεδίου “Καλλικράτης” η χώρα διαιρέθηκε σε επτά (7) αποκεντρωμένες Διοικήσεις, δεκατρείς (13) Περιφέρειες και τριακόσιους είκοσι πέντε (325) Δήμους.  Το σχέδιο “Καλλικράτης” προτάθηκε από την Ελληνική Κυβέρνηση προς την Τρόικα με το μνημόνιο για την μείωση της χρηματοδότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την εξοικονόμηση 1,8 δις ευρώ.  Έτσι το Υπουργείο κατέληξε σε μια αυθαίρετη δημιουργία Δήμων χωρίς όμως να διευκρινισθεί με ποια κριτήρια έγινε αυτή.  Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την δημιουργία μικρού αριθμού γιγαντιαίων Δήμων, που προήλθαν από υποχρεωτικές συνενώσεις χωρίς σαφή κριτήρια και επαρκή αιτιολόγηση αυτών των επιλογών.  Από πουθενά δε προκύπτει ότι οι μεγάλοι Δήμοι είναι και πιο αποτελεσματικοί.  Αντιθέτως είναι πιο προβληματικοί οικονομικά.  Ο στόχος του σχεδίου “Καλλικράτης” είναι να γίνουν οικονομίες κλίμακας σε βάρος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.  Η οικονομική δυσπραγία των Δήμων οδηγεί πλέον στην πλήρη αδυναμία άσκησης βασικών αρμοδιοτήτων και κάλυψης των υποχρεωτικών δαπανών τους.  Μέσα σε αυτή την δύσκολη οικονομική συγκυρία καλείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση να σηκώσει ένα πολύ μεγάλο βάρος στα ζητήματα κοινωνικής πρόνοιας και κοινωνικής συνοχής.  Ποια είναι τα αίτια του οικονομικού αυτού προβλήματος των Δήμων μετά την εφαρμογή του “σχεδίου Καλλικράτης” ?
1.    Η υποχρηματοδότηση των Δήμων με αποτέλεσμα οι πόροι τους να είναι ανεπαρκείς.  Ακόμα και οι θεσμοθετημένοι πόροι ή δεν αποδίδονται καθόλου ή αποδίδονται με καθυστέρηση.  Η Κυβέρνηση λοιπόν όχι μόνο δεν θα δώσει αλλά θα πάρει από την ήδη φτωχή χρηματοδότηση των Δήμων.
2.    Η μεταφορά αρμοδιοτήτων στους Δήμους χωρίς ταυτόχρονα να γίνει εκχώρηση των αναγκαίων πόρων.  Την ίδια στιγμή προστίθενται τριακόσιες (300) νέες αρμοδιότητες διαχειριστικού χαρακτήρα χωρίς την ανάλογη στήριξη σε πόρους και εργατικό δυναμικό όπως ορίζει το Σύνταγμα.
3.    Οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) χρησιμοποιούνται πολλές φορές για να καλυφθούν και άλλες ανάγκες πέρα από αυτές που προβλέπει ο Ν.1828/89.  Ακόμα η κεντρική διοίκηση χωρίς να ενημερώσει την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) περικόπτει θεσμοθετημένους πόρους της αυτοδιοίκησης.
Είναι λοιπόν φανερό ότι η εφαρμογή του σχεδίου “Καλλικράτης” αυξάνει την απόσταση πολίτη – εξουσίας.  Αντί για αποκέντρωση εξουσιών και περισσότερη δημοκρατία το σύστημα γίνεται ακόμη πιο δημαρχοκεντρικό :
πανίσχυρη εκτελεστική εξουσία, ανίσχυρα δημοτικά συμβούλια και αποκλεισμένες μειοψηφίες.
Οι Δήμοι βρίσκονται σε οικονομικό αδιέξοδο.  Το οικονομικό τους πρόβλημα οδηγεί στην κατάλυση της συνταγματικά κατοχυρωμένης διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας των Δήμων (άρθρο 102 του Συντάγματος) και κάνει αδύνατη κάθε προσπάθεια σύγκλισης της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή πραγματικότητα όσον αφορά τους θεσμούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Επομένως είναι απαραίτητη μια μεταρρύθμιση προς όφελος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με διοικητική αποκέντρωση, ανακατανομή πόρων και εξουσιών υπέρ των αυτοδιοικητικών θεσμών.
Η αυτοδιοίκηση πρέπει να είναι παράγοντας ανάπτυξης, φορέας κοινωνικής και οικονομικής προόδου που με την λειτουργία της θα ενισχύει την δημοκρατία, τον κοινωνικό έλεγχο και την συμμετοχή.

ΒΟΥΡΒΑΧΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟ
«ΡΕΘΥΜΝΟ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ – ΑΝΑΤΡΟΠΗ»