Κρήτη: Η πορεία προς την Ένωση και οι αυθαίρετες φημολογίες περί ανεξαρτησίας

25.10.2013


Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου φιλοξενεί το συνέδριο το οποίο θα ολοκληρωθεί το Σάββατο το βράδυ, ενώ από τέλη Νοεμβρίου οι επισκέπτες του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν την έκθεση για τα 100 χρόνια της ένωσης.Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου φιλοξενεί το συνέδριο το οποίο θα ολοκληρωθεί το Σάββατο το βράδυ, ενώ από τέλη Νοεμβρίου οι επισκέπτες του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης θα μπορέσουν να παρακολουθήσουν την έκθεση για τα 100 χρόνια της ένωσης.

Της Ελένης Πολυχρονάκη

Ξεκίνησε προχθές το συνέδριο για τα 100 χρόνια της Ένωσης της Κρήτης το οποίο θα λάβει χώρα έως το Σάββατο το βράδυ στην Βασιλική του Αγίου Μάρκου. Στο πλαίσιο του συνεδρίου ξεκίνησαν οι συζητήσεις σχετικά με την σημασία της ένωσης του νησιού με την Ελλάδα, την ανάπτυξη του, αλλά και τις φήμες ότι υπήρχε όρος στην Συνθήκη του Λονδίνου, ότι μετά από 100 χρόνια οι κάτοικοι του νησιού θα έκαναν δημοψήφισμα για να αποφασίσουν αν το νησί θα συνέχιζε να αποτελεί κομμάτι του ελληνικού κράτους.

Στο prismanews.gr μίλησε για όλα αυτά τα ζητήματα ο Επιμελητής των Ιστορικών Συλλογών του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης, κ. Αγησίλαος Καλουτσάκης, ο οποίος περιέγραψε με γλαφυρότητα τα ιστορικά στοιχεία της ένωσης, τι προηγήθηκε, τι επακολούθησε, αλλά και το ρόλο που έπαιξε η ένωση στην εξέλιξη του νησιού. Ο κ. Καλουτσάκης περιέγραψε την κατάσταση πριν την δημιουργία της Κρητικής Πολιτείας ως γεωγραφικό μοίρασμα μεταξύ των Μεγάλων Δυνάμεων Η διεκδίκηση της αυτονομίας του νησιού τους φαίνεται καλή λύση, μιας και έτσι καμία χώρα δεν θα μπορεί να διεκδικήσει την Κρήτη  και η οποία θα υπάγεται ακόμα στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Αυτή η λύση αρέσει σε όλους. Γιατί κόβεται η είσοδος στην Μεσόγειο για τους Ρώσους, η Οθωμανική αυτοκρατορία έχει την κύρια κυριαρχία της Κρήτης και οι Κρητικοί νιώθουν ανακούφιση ότι φτάνουν τις διεκδικήσεις τους. Οι Κρητικοί αναθαρρούν πιστεύοντας ότι αργά ή γρήγορα θα έρθει η ένωση. Ο 19ος αιώνας  γενικά δείχνει ότι ανάμεσα στις χώρες παιζόταν ένα παιχνίδι, που κατά κύριο λόγο είχε να κάνει με ισορροπίες δυνάμεων. Ένας χώρος μοιρασμένος, όπου όλοι κερδίζουν ένα κομμάτι της πίτας, δήλωσε ο κ. Καλουτσάκης.

Οι συνέπειες μετά την αυτονομία της Κρήτης αφορούν κυρίως τις πολιτικές εκφράσεις των Κρητικών σχετικά με την ένωση με την Ελλάδα, αλλά και την πολιτική, που έπρεπε να ακολουθήσει γενικά η Κρητική Πολιτεία. Σημαντικότατη είναι η προσωπικότητα του Ελευθερίου Βενιζέλου και η συμβολή του στην πολιτική πορεία του νησιού. Ο κ. Καλιτσουνάκης σκιαγράφησε την προσωπικότητα του Βενιζέλου λέγοντας Η συμβολή του Βενιζέλου είναι καθοριστική. Αφενός, ήταν ευνοϊκές οι συνθήκες για την ανάδειξη της πολιτικής του, μιας και ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος τον έφερε από την Κρήτη για να εκλεγεί δημοκρατικά πρωθυπουργός της Ελλάδας και να οδηγήσει στην διεκδίκηση της Κρήτης, αφετέρου είχε μια τέτοια δυναμική προσωπικότητα, ώστε να διεκδικήσει σθεναρά την ένωση. Είναι παιδί της εποχής του, αναθρεμμένος με το όραμα της Μεγάλης Ιδέας και το προωθεί. Αναδεικνύεται σε ηγετική προσωπικότητα, αλλά είναι και ο εκλεκτός της Βρετανικής πολιτικής, η οποία τον συμβουλεύει πως οι διεκδικήσεις του πρέπει να σχηματίσουν ένα Γ στον χάρτη, πηγαίνοντας προς Θεσσαλονίκη-Θράκη. Οι Βρετανοί έτσι κλείνουν μια και καλή την είσοδο στην Μεσόγειο για την Βουλγαρία, συνάμα για την Ρωσία. Ο Βενιζέλος παρέμεινε εκφραστής της Βρετανικής πολιτικής ακόμα και στην Μικρασιατική εκστρατεία, ενώ ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ακολούθησε φιλογερμανική πολιτική. Αποκορύφωμα των διαφορετικών πολιτικών τους αποτέλεσε η Μικρασιατική καταστροφή.



Η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα ήταν το στοιχείο που ώθησε το νησί να εξελιχτεί και να ενταχθεί δυναμικά στον δυτικό κόσμο, αφού είχε καλλιεργηθεί ένα εκπαιδευτικό σύστημα από τους αρμοστές, το οποίο συνέβαλε στην αστικοποίηση του νησιού. Ο κ. Καλουτσάκης περιέγραψε την κοινωνία της εποχής τονίζοντας Αρχίζουν να μιμούνται την Δύση στο ντύσιμο, στην ψυχαγωγία και γενικά στον τρόπο ζωής. Είναι ένα είδος εξέλιξης. Γίνεται εντονότερο το φαινόμενο της αστικοποίησης. Η πόλη γίνεται το κέντρο των οικονομικών δραστηριοτήτων, αφήνοντας πίσω την ύπαιθρο. Αυτό φαίνεται πιο πολύ την δεκαετία του ’20, αφού μετά την καταστροφή, υπάρχει η επιθυμία για την βιομηχανική επανάσταση. Μιλάμε για αστικό εκσυγχρονισμό. Η Ένωση έφερε την αλλαγή στον εθνοκοινωνιολογικό χάρτη της Κρήτης. Για παράδειγμα, δεν θα είχαμε συμμετάσχει στην ανταλλαγή των πληθυσμών και μπορεί να μην είχαμε εθνική ομοιογένεια.

Όσον αφορά τις σημερινές φημολογίες σχετικά με την θέληση μιας μειονότητας ντόπιων να υποστηρίξουν την ανεξαρτητοποίηση της Κρήτης, καθώς υποτίθεται ότι υπάρχει όρος μετά από 100 χρόνια ένωσης να ανεξαρτητοποιηθεί η Κρήτη, ο κ. Καλουτσάκης όλα αυτά τα θεωρεί αυθαίρετα, μιας και καμιά γραπτή απόδειξη δεν υπάρχει. Δήλωσε Η «Συνθήκη του Λονδίνου» λέει πως η Οθωμανική αυτοκρατορία παραχώρησε ελληνικά εδάφη, μαζί και την Κρήτη, στους ηγεμόνες της Ελλάδας. Λένε διάφοροι ότι υπήρχε όρος να κάνουν οι Κρητικοί δημοψήφισμα, για να ανεξαρτητοποιηθούν από την Ελλάδα έπειτα από την συμπλήρωση 100 χρόνων. Στα 1912-1913 δεν υπάρχει η έννοια του δημοψηφίσματος. Ο μονάρχης εκχώρησε το κυριαρχικό του δικαίωμα στους ηγεμόνες της Ελλάδας. Όλα αυτά είναι αυθαίρετα. Αυτές οι απόψεις περί ανεξαρτησίας της Κρήτης είναι σύγχρονες ελληνικές επιλογές. Οι ντόπιοι προσπαθούν να αναζητήσουν στο παρελθόν τα στοιχεία που τα βαφτίζουν, όπως θέλουν, για να δικαιολογήσουν τις πολιτικές τους ιδεολογίες. Αν θέλουν την ανεξαρτησία, ας δώσουν την επιχειρηματολογία τους για το τώρα και το αύριο. Πολλοί για τις επιλογές του τώρα ψάχνουν στο παρελθόν για να τις τεκμηριώσουν.

Στην ερώτηση τι θα γινόταν η Κρήτη δεν είχε ανεξαρτητοποιηθεί ο κ. Αγησίλαος Καλουτσάκης είπε ότι δεν μπορεί να γνωρίζει φυσικά, αλλά φαντάζεται κάποιο σενάριο ότι η Κρήτη ίσως ακολουθούσε την πορεία της Κύπρου ή της Μάλτας, που αν και ανεξάρτητο κράτος αποτελεί προτεκτοράτο της Αγγλίας, την οποία δεν τολμά να διακδικήσει η γειτονική Τυνησία.



Η έκθεση για τα 100 χρόνια της Ένωσης της Κρήτης πρόκειται να ξεκινήσει στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης από τα τέλη Νοεμβρίου και ήδη έχει τοποθετηθεί ένας διαδραστικός πίνακας, που δείχνει τις εφημερίδες της εποχής. Το κείμενο με την ιστορική επισκόπηση της ένωσης παρατίθεται παρακάτω.




Συνημμένα αρχεία:

   YYYYYYYYYY_100_YYYYYY_YYYYY.docx(6 Λήψεις)

http://www.prismanews.gr/